การสร้างสื่อการเรียนการสอนออนไลน์ ตอนที่ 1
ต้องขอออกตัวก่อนว่าผมไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญทางการสร้างสือการเรียนการสอนแต่อย่างใด เพียงแต่มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ และอินเตอร์เน็ตเท่านั้น เหตุผลที่ผมเขียนบทความนี้ขึ้นมาเนื่องจากมองเห็นว่า เทคโนโลยีสมัยใหม่นั้นสามารถแก้ปัญหาการผลิตสื่อสารเรียนการสอนออนไลน์ได้ เพราะในอดีตการผลิตสื่อการเรียนการสอนออนไลน์ดูจะเป็นเรื่องลำบาก ยากเย็นเป็นอย่างมาก เนื่องจากเครื่องไม้เครื่องมือมีราคาแพง อินเตอร์เน็ตก็เข้าถึงได้ยาก และมีค่าบริการสูงเช่นกัน วันนี้พัฒนาการทางด้านเทคโนโลยีทำให้ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงไป เครื่องมือที่ใช้ในการผลิตสื่อมีราคาที่ไม่แพงมาก อินเตอร์เน็ตก็สามารถเข้าถึงได้ง่าย และหลากหลายอุปกรณ์ ไม่ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต หรือ สมาร์ทโฟน ต่อไปเราจะมาดูว่าการสร้างสื่อการเรียนการสอนออนไลน์นั้นต้องใช้อะไรบ้าง
1. คอมพิวเตอร์ หรือ โน้ตบุค (Computer, Notebook) นั้นยังทำงานได้สะดวกกว่าอุปกรณ์เคลื่อนที่ชนิดอื่น ๆ ในการสร้างสื่อการเรียนการสอนออนไลน์นั้นก็ยังคงต้องใช้งานอยู่
2. โปรแกรม (Software) สำหรับบันทึกวีดีโอบนหน้าจอ, สำหรับแปลงไฟล์, เป็นองค์ประกอบที่จำเป็นต้องมี
3. อินเตอร์เน็ต (Internet) ปัจจุบันต้องบอกว่ามีราคาถูกลง และมีความเร็วเพิ่มมากขึ้น แต่จะเลือกใช้อย่างไรให้คุ้มค่า ผมจะลงรายละเอียดในบทความต่อไป
4. เว็บไซต์ (Website) เป็นเครื่องมือในการเผยแพร่สื่อการเรียนการสอน
5. Tablet หรือ Smartphone เป็นเครื่องมือในการบันทึกเสียง, บันทึกวีดีโอ และรูปภาพ
6. ไมโครโฟน (Microphone) สำหรับต่อกับคอมพิวเตอร์ หรือโน้ตบุค ใช้สำหรับบันทึกเสียง
จะเห็นว่าเครื่องไม้เครื่องมือทั้งหมด เป็นสิ่งที่เราใช้งานกันอยู่ในชีวิตประจำวันอยู่แล้ว โดยเฉพาะผู้ที่ทำงานด้านการสอนไม่ว่าท่านจะเป็นอาจารย์ หรือวิทยากรก็ตาม อุปกรณ์เหล่านี้ท่านมีใช้งานเป็นมาตรฐานอยู่ จึงไม่มีความจำเป็นต้องซื้อเครื่องมือเพิ่มแต่อย่างใด มีเพียงบางรายการ เช่น ไมโครโฟน อาจจะต้องซื้อเพิ่มหากต้องการคุณภาพเสียงที่ดีขึ้น
ต่อไปนี้คือแนวคิดในการสร้างสื่อการเรียนการสอนที่ผมต้องการจะนำเสนอ และถ่ายทอดให้กับทุกท่าน ประกอบการพิจารณาว่าสื่อการเรียนการสอนในลักษณะนี้มีความเหมาะสมมากเพียงใดโดยเริ่มจากการสร้างสื่อด้วยเครื่องมือพื้นฐานที่ได้นำเสนอไปก่อนหน้านี้ดังนี้
1. สร้างไฟล์วีดีโอ เพื่อนำเสนอเนื้อหา โดยใช้ Smartphone ส่วนนี้เกี่ยวข้องโดยตรงกับท่านที่ต้องการเผยแพร่สื่ออยู่แล้ว เพราะก่อนที่เราจะบันทึกวีดีโอได้นั้น ทุกท่านย่อมต้องเตรียมเนื้อหา รวมถึงกำหนดระยะเวลาในการถ่ายทอดเนื้อหาอยู่แล้ว วิธีการก็เพียงแค่เปิด App สำหรับบันทึกวีดีโอ และทำการบันทึกเนื้อหาให้เสร็จตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ ไฟล์วีดีโอที่ได้จาก Smartphone นั้นไม่จำเป็นต้องแปลงไฟล์แต่อย่างใด เรียกได้ว่าบันทึกเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็สามารถนำไปเผยแพร่ทางเว็บไซต์ได้ทันที
อาจมีคำถามว่าจำเป็นจะต้องตัดต่อวีดีโอหรือไม่ คำตอบคือไม่จำเป็นต้องตัดต่อวีดีโอ เนื่องจากเราจะบันทึกวีดีโอเป็นตอนสั้น ๆ และสอนอย่างเป็นธรรมชาติ ตามแผนที่ได้เขียนมาก่อนหน้านี้แล้ว นอกจากนี้การตัดต่อนั้นจะทำให้คุณภาพของไฟล์นั้นเสียไป ที่สำคัญที่สุดคือหากเราตัดต่อวีดีโอก็ต้องศึกษาวิธีการใช้โปรแกรมตัดต่อวีดีโออีก ทำให้เสียเวลาเป็นอย่างมาก
การสร้างไฟล์วีดีโอนั้น ไม่จำเป็นว่าจะต้องได้ไฟล์วีดีโอนั้นจาก Smartphone เพียงอย่างเดียว ในบทต่อ ๆ ไปผมจะแนะนำวิธีการอัดวีดีโอบนหน้าจอคอมพิวเตอร์ เพราะวีดีโอในส่วนนี้เราจะใช้สำหรับนำเสนอเนื้อหาเป็นส่วนใหญ่ และโปรแกรมที่ผมได้นำมาให้ทุกท่านได้ใช้ก็เป็นโปรแกรมประเภท Opensource นั่นคือสามารถ Download มาใช้งานได้ฟรี
2. สมัครใช้บริการฟรี Email ของ Gmail เนื่องจากเราจะนำไฟล์วีดีโอที่ได้จาก Smartphone มาเผยแพร่บน Youtube ซึ่งเป้นหนึ่งในบริการของ Google ที่เราสามารถใช้งานได้ฟรี แนวคิดที่ผมนำเสนอนี้จะใช้ Youtube เป็น Website สำหรับเผยแพร่สื่อการเรียนการสอน ซึ่งในบทต่อ ๆ ไปอีกเช่นกัน ผมจะสาธิตการจัดการไฟล์วีดีโอบน Youtube และการบริหารจัดการในเรื่องของสิทธิ์การเข้าถึง รวมไปจนถีงการสร้าง Youtube Channel เปรียบเสมือนช่องรายการทีวีสำหรับเผยแพร่วีดีโอการเรียนการสอน
3. สำหรับการติดตามผู้เรียนนั้นเราจะใช้ Google Drive ในการทำเอกสาร และแบบประเมินต่าง ๆ เรียกได้ว่ามี Gmail เพียงอย่างเดียวก็สามารถสร้างสื่อการเรียนการสอนออนไลน์ได้แบบครบครัน
สำหรับบทความนี้ขอนำเสนอแนวคิด และแนวทางในการสร้างสื่อการเรียนการสอนออนไลน์เพียงเท่านี้ก่อนหากท่านสนใจเป็นพิเศษ สามารถแนะนำเพิ่มเติมได้ที่ This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. แล้วพบกันใหม่ในบทความต่อไปครับ
แนวทางการสร้างสื่อการเรียนการสอน Online ตอนที่ 2 >>
Google Classroom เครื่องมือสำหรับสร้างสื่อการเรียนการสอน Online
ส่งท้ายบทความ : เทคโนโลยีใหม่ ๆ มีให้เราเลือกใช้มากขึ้นทุกวัน หากต้องการให้งานมีประสิทธิภาพต้องเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม